Cách dùng tripod đúng cách có thể khiến kỹ năng nhiếp ảnh và quay phim của bạn trở nên chuyên nghiệp hơn. Nó sẽ giúp bạn chú ý hơn khi thiết lập bố cục, và mang lại sự ổn định cần thiết để có những bức ảnh sắc nét, đẹp mắt. Hãy chọn một loại chân máy ảnh tương thích với máy ảnh của bạn, và bạn đã sẵn sàng để chụp những bức ảnh và video tuyệt vời.

Thiết lập chân máy ảnh tripod

Xác định vị trí chân máy ảnh

Trước khi bắt đầu thiết lập chân máy ảnh, tốt nhất bạn nên biết mình muốn chụp ở đâu. Đảm bảo hậu cảnh phù hợp với bức ảnh của bạn, và quyết định hướng chụp.

Sắp xếp chân máy ảnh

Hướng một chân tripod theo cùng hướng với ống kính máy ảnh. Cách này sẽ tạo ra một khoảng trống giữa hai chân còn lại để bạn có thể đứng, giúp việc điều chỉnh và chụp thoải mái hơn.

Kéo dài chân máy ảnh

Mở chốt để kéo dài các đoạn chân. Hãy bắt đầu bằng việc kéo dài các đoạn dày nhất trước vì chúng mang lại độ ổn định cao hơn so với các đoạn mỏng.

Đảm bảo chân máy ảnh chắc chắn

Nếu ở bề mặt không bằng phẳng, bạn sẽ cần điều chỉnh lại cho cân đối. Khi ở trên đất mềm hoặc cát, hãy ấn chân máy ảnh xuống cho đến khi chạm nền rắn chắc. Để vững hơn, bạn có thể treo túi máy ảnh vào phần trung tâm để tăng trọng lượng.

Kiểm tra độ cân bằng chân máy ảnh

Một số mẫu chân máy ảnh có sẵn thước cân bằng ở phía trên. Nếu không, bạn có thể lùi lại và kiểm tra xem trụ giữa của tripod đã vuông góc với mặt đất chưa.

Hạn chế nâng trụ giữa

Nếu cần tăng chiều cao, hãy ưu tiên điều chỉnh ba chân. Trụ giữa ít ổn định hơn, vì vậy chỉ dùng khi cần thêm vài cm hoặc như một giải pháp cuối cùng.

Quyết định khi nào cần chân máy ảnh

Dùng chân máy ảnh khi tốc độ màn trập quá chậm so với tiêu cự ống kính

Ví dụ: nếu tốc độ màn trập là 1/60 giây và bạn đang dùng ống kính 100mm, thì bạn cần chân máy ảnh. Khi chụp với ống kính dài hoặc trong điều kiện thiếu sáng, chân máy sẽ giúp giảm rung và hạn chế ảnh mờ. Trong chụp đêm hoặc ánh sáng yếu, tripod đặc biệt hữu ích. Nếu không có, bạn có thể tham khảo cách chụp đêm mà không cần tripod.

Dùng chân máy ảnh khi cần phóng to ảnh

Nếu bạn cần in ảnh độ phân giải cao hoặc cỡ lớn, hãy dùng chân máy cùng mức ISO thấp. Điều này giúp cải thiện chất lượng ảnh khi phóng to.

Dùng chân máy ảnh cho những phong cách và kỹ thuật đặc biệt

Chụp phong cảnh, macro gần như luôn cần tripod để có chi tiết sắc nét. Các kỹ thuật như time-lapse, motion blur, ảnh panorama, chồng nhiều ảnh đều đòi hỏi tripod để giữ vị trí chính xác.

Đánh giá môi trường

Nếu bạn cần di chuyển nhiều (như chụp thể thao hoặc động vật hoang dã), chân máy sẽ khá bất tiện. Trong trường hợp này, hãy tăng tốc độ màn trập để ảnh cầm tay vẫn sắc nét. Không nên dùng tripod ở nơi đông người vì chân máy sẽ chiếm nhiều diện tích, dễ bị va chạm hoặc gây vấp ngã. Khi đó, monopod có thể là lựa chọn tốt hơn. Ngoài ra, khi dùng đèn flash làm nguồn sáng chính, bạn cũng không cần tripod vì ánh sáng chớp nhanh đủ để cố định hình ảnh.

Chọn chân máy ảnh tripod

Kiểm tra sự tương thích với máy ảnh

Đảm bảo phần plate của tripod gắn vừa với đế máy ảnh. Dù hầu hết máy ảnh chuyên nghiệp đều tương thích tripod chuyên nghiệp, nhưng không phải tất cả đều phổ dụng.

Lưu ý trọng lượng tripod

Chân máy rẻ thường nhẹ và kém ổn định. Nếu dùng máy ảnh đắt tiền, đừng để gió thổi đổ tripod. Hãy chọn dòng chân máy nào chắc chắn nhưng vẫn dễ mang theo.

Tìm các tính năng hữu ích

Một số dòng chân máy có móc treo túi máy ảnh, thước cân bằng, hay chân có thể điều chỉnh. Hãy kiểm tra kỹ để chọn giá trị tốt nhất.

Gắn máy ảnh lên tripod

Tháo plate của tripod

Hầu hết chân máy có plate gắn nhanh. Tháo plate ra bằng cách mở chốt.

Gắn plate vào máy ảnh

Vặn ốc của plate vào đế máy ảnh theo chiều kim đồng hồ cho chắc chắn. Bạn có thể làm sẵn ở nhà để tiết kiệm thời gian ngoài hiện trường.

Đặt máy ảnh lên tripod

Đặt máy lên sao cho plate khớp giữa tripod và đế máy ảnh. Một số tripod sẽ tự động khóa plate, hãy nghe tiếng “click”.

Khóa chốt an toàn

Đảm bảo khóa chặt trước khi buông tay. Nên lắc nhẹ để chắc rằng máy không bị rơi.

Điều chỉnh góc máy ảnh

Nới lỏng núm điều chỉnh dưới plate, xoay đến góc mong muốn rồi siết chặt lại. Đôi khi bạn cần thêm phụ kiện như L-bracket để chuyển nhanh giữa ngang và dọc, hoặc tripod collar cho ống kính dài.

Chụp ảnh với tripod

Điều chỉnh thiết lập máy ảnh

• Tắt chống rung quang học (IS/VR) vì máy đã cố định.
• Bật chế độ nâng gương (Mirror lock-up) trên DSLR để tránh rung do gương lật.
• Tắt Auto ISO, đặt ISO gốc (64–200) để ảnh sạch nhiễu.

Hẹn giờ chụp

Đặt hẹn giờ 2 giây để máy ổn định trước khi chụp.

Dùng remote điều khiển chụp

Sau khi chuẩn bị kỹ lưỡng, đừng làm rung máy bằng cách bấm trực tiếp. Hãy dùng remote để bấm máy từ xa.

Kết luận

Việc sử dụng chân máy ảnh đúng cách không chỉ giúp bạn ổn định khung hình mà còn mang lại sự chuyên nghiệp và nâng cao chất lượng ảnh, video ở mọi bối cảnh. Từ việc chọn vị trí, thiết lập chân máy, gắn máy ảnh, cho đến điều chỉnh thông số và cách bấm chụp, mỗi bước đều góp phần tạo nên những bức ảnh sắc nét và giàu chi tiết. 

Tripod cũng đặc biệt hữu ích trong các tình huống cần phơi sáng lâu, chụp phong cảnh, macro, time-lapse hay in ảnh khổ lớn. Tuy có những hạn chế về tính cơ động trong môi trường đông đúc hoặc chụp chuyển động nhanh, nhưng với sự chuẩn bị hợp lý, chân máy sẽ luôn là công cụ hỗ trợ đắc lực cho cả nhiếp ảnh gia lẫn nhà quay phim ở nhiều cấp độ.